Stare gry komputerowe to coś, do czego wielu z nas lubi wracać. Najlepsze tytuły naszego dzieciństwa otoczone są szczególnymi wspomnieniami, które nie wzięły się z niczego. Świetne produkcje, nierzadko przełomowe w swoim gatunku, zapisały się złotymi zgłoskami w historii branży.
Poniższe zestawienie wyłania najlepsze stare gry na komputer. Jednak nie było łatwe do ułożenia – każdy swoje dzieciństwo pamięta inaczej i ma osobiste propozycje gier na komputer, które warto przypomnieć. Mocno posiłkowałem się tutaj własnymi doświadczenia z przełomu lat 90. i pierwszej dekady XX wieku, dobierając do tego stare gry na PC, które w moim dzieciństwie były popularne wśród znajomych.
Najlepsze stare gry na PC – oto nasza lista TOP 10:
Nie da się podważyć kultu Diablo 2 – tak w naszym kraju, jak i na całym świecie. Czy to rzeczywiście stara gra komputerowa? To absolutny i ponadczasowy hit, z którego garściami czerpali liczni naśladowcy. Rozwinięcie gatunku hack‘n’slash przyniosło zdynamizowanie rozgrywki, mnogość klas postaci, umiejętności i przedmiotów, które zachęcały do poświęcania grze dziesiątek, jeśli nie setek godzin. Dodatek Pan Zniszczenia znacząco rozbudował zawartość, a kolejne aktualizacje rozwijały system, który później przez lata był wzorem dla innych twórców. Nie wspominam nawet o dziesiątkach modów, które czasami zmieniały grę nie do poznania. Gdyby nie remaster sprzed roku, na którego przesiadła się społeczność, podejrzewam, że wielu graczy nadal trwałaby wiernie przy drugim Diablo.
Nie wiem, czy da się napisać o Heroes of Might & Magic 3 coś nowego. To tytuł, który w naszym kraju o miano najpopularniejszej gry rywalizuje wyłącznie z Gothikiem 2. Jeśli jednak jakimś cudem przespaliście pod kamieniem ostatnie 20 lat, to wyjaśniam, że popularne „Hiroski” to turowa strategia osadzona w świecie fantasy. Rozgrywka podzielona została między strategiczne eksplorowanie mapy, zbieranie zasobów, kompletowanie armii oraz rozbudowę zamku i potyczki, które toczymy w systemie turowym z rywalami sterowanymi przez AI lub żywego gracza. Ta stara gra strategiczna zapisała się w historii za sprawą gigantycznego replayability, podnoszonego przez kolejne dodatki (Cień Śmierci i Ostrze Armagedonu), prostotę w opanowaniu mechanik, świetną stylistykę i oprawę dźwiękową. Nie znam osoby, która w HoMM3 nie grała.
Seria Legacy of Kain reprezentuje stare gry komputerowe, które są szeroko cenione za osiągnięcia na polu opowiadanej historii. Z wyłączeniem Blood Omen 2, każda odsłona obrosła kultem za sprawą kreacji postaci, scenariusza i świata przedstawionego. Soul Reaver pozwolił wypłynąć marce na rozległe wody, porzucając rozgrywkę z widoku top-down na rzecz klasycznej, trójwymiarowej gry akcji i przygodówki. Niesamowity klimat wampirycznego uniwersum, które przemierzamy wraz z głównym bohaterem Razielem, zachwyca, a gdy pierwszy raz skorzystamy z przejścia między światem realnym a spektralnym, będziemy zbierać szczękę z podłogi. Wizualnie produkcja zachwycała w momencie debiutu i mimo wielu lat na karku nadal się broni.
Któż nie grał w The Sims, to doskonały przykład gry z dzieciństwa na komputer. Z tytułem firm Maxis i Electronic Arts jest jak z Heroes of Might and Magic 3. Nawet jeśli gatunek nam nie odpowiadał, to i tak choć przez chwilę bawiliśmy się w budowanie wirtualnego domu i późniejsze prowadzenie życia wymyślonej rodziny. Ile osób, tyle sposobów na grę. Jedni skupiali się na projektowaniu i budowaniu domów, a dla innych najbardziej atrakcyjne było kontrolowanie wirtualnych awatarów. Była też grupa, która lubowała się w wymyślnych torturach, ale ich świadomie pominę. The Sims rozwijało się wraz z kolejnymi dodatkami (Wakacje, Zwierzaki, Gwiazda czy Randka) dodając nowe mechaniki, dodatkowe sposoby na prowadzenie kariery czy urozmaicenia życia rodzinnego. W opinii wielu to właśnie pierwsza część pozostaje niedoścignionym wzorem.
W 2000 roku zadebiutowała gra, która dla wielu osób zdefiniowała gatunek cRPG-ów. Baldur’s Gate 2 oparto o zasady drugiej edycji podręcznika AD&D, dodając co nieco, by urozmaicić rozgrywkę. Potyczki toczone są w czasie rzeczywistym z systemem aktywnej pauzy, jednak to nie walki stanowią główną oś rozgrywki, a przemierzanie świata, prowadzenie dialogów, rozwiązywanie zadań i odkrywanie sekretów rozległych lokacji. Historia kontynuuje wątki z poprzedniej odsłony, rzucając nas naprzeciw potężnego maga Irenicusa. W Polsce Baldur’s Gate 2 zasłynęło fantastyczną lokalizacją, dzięki której do popkultury na stałe weszły kultowe cytaty z Piotra Fronczewskiego (odgrywającego rolę narratora) czy teksty Minsca, któremu towarzyszył chomik Boo.
Popularność Kapitana Pazura w naszym kraju jest swego rodzaju fenomenem, na wzór Gothica. Na całym świecie produkcja zbierała co najwyżej średnie oceny, nie podbijając pecetowego rynku dwuwymiarowych platformówek, i to mimo ogromnej posuchy w czasach swojej premiery. Jednak w Polsce, głównie za sprawą dołączenia pełnej wersji do magazynów o grach, dostała szansę wypłynięcia na głębokie wody bezkresnego oceanu i jej nie zmarnowała. Z Kapitanem Pazurem jest w pewnym sensie tak samo, jak z wymienionymi wcześniej The Sims czy HoMM3 – nie znam osoby, która by przynajmniej nie słyszała o tej grze. Dzieciaków nie zraził nawet wysoki poziom trudności, który dał popalić wielu weteranom. Mimo upływu lat Kapitan Pazur ciągle bawi.
By nieco przełamać dominację RPG-ów i gier strategicznych, postanowiłem uwzględnić w zestawieniu trzecią część serii Tomb Raider, która zadebiutowała pod koniec lat 90. ubiegłego wieku. Lara Croft była wtedy u szczytu popularności, a ekipa Core Studios dwoiła się i troiła, by przebić jakością poprzedniczkę. W moim odczuciu to się udało. Pani archeolog w Tomb Raider 3 poszerzyła repertuar ruchów, a usprawniona grafika przełożyła się na lepsze odwzorowanie lokacji. W tym aspekcie postawiono na większą różnorodność, zabierając nas m.in. do Indii, Nevady czy deszczowego Londynu. Dla wielu osób był to pierwszy kontakt z marką, więc „trójkę” wspominają najlepiej, co nie powinno dziwić, gdy weźmiemy pod uwagę jej jakość.
Popularne stare gry komputerowe to przede wszystkim Gothic 2. Mimo całej mojej niechęci do serii Gothic, ciężko jest w takim zestawieniu zignorować kult, jakim obrósł Gothic 2. Ten RPG zapisał się w sercach i pamięci wielu graczy z Polski złotymi zgłoskami. Historia Bezimiennego, który musi pozyskać oko Innosa, by rozmówić się ze smokami i uratować Górniczą Dolinę, znana jest wielu osobom. Otwarty świat w grze, który pozwala na pełną dowolność rozgrywki, kultowa polonizacja i teksty pozwoliły na pielęgnowanie przez lata pamięci o tej grze. O niesłabnącej od ponad dwóch dekad popularności niech świadczy to, że kilka miesięcy temu pojawiła się darmowa, potężna modyfikacja – Kroniki Myrtany: Archolos, która z miejsca przystąpiła do walki o miano najlepszego fanowskiego moda.
Twierdza dopełnia zestawienie gier wyjątkowo popularnych w naszym kraju. Wydane w 2001 roku dzieło ekipy Firefly Studios zdobyło gigantyczną popularność wśród pecetowych graczy, nawet tych mniej zapalonych do gatunku strategii. W mojej rodzinie w Twierdzę grał absolutnie każdy, wliczając w to unikające poważniejszych gier siostrę i ciocię. Na hardkorowego gracza czekała długa kampania, w trakcie której walczyliśmy o odzyskanie dobrego imienia i władzy z rąk czterech możnowładców. Dla osób, które mniej poświęcały się rywalizacji, czekał tryb swobodnej budowy, pozwalający rozwijać włości i dbać o ekonomię. Siła Twierdzy leżała właśnie w idealnym wyważeniu tych dwóch elementów, dbaniu o odpowiedni poziom trudności i przygotowaniu dobrej lokalizacji, z której teksty gracze pamiętają do dziś.
Zestawienie pozwolę sobie zamknąć kolejną strategią, choć tym razem będącą już globalnym fenomenem. Marka Age of Empires na przełomie lat 90. i pierwszej dekady XX wieku dominowała na rynku pecetowym. Age of Empires 2 dostarczyło graczom wszystkiego, na co mogli liczyć. Rozbudowane mechaniki budowy i walki, mnóstwo nowych frakcji, ogromna kampania, pojedyncze misje i sprawna rozgrywka sieciowa to tylko mały wycinek tego, co czekało na fanów. Kolejne dodatki tylko to rozbudowały. Popularność produkcji nigdy nie zmalała, przez co w 2013 roku ukazała się wersja HD, co pozwoliło wrócić grze na salony i otrzymać kolejne trzy dodatki.
To by było na tyle. Jak pisałem na wstępie — nie było łatwo przygotować powyższego zestawienia. Podejrzewam, że każdy z Was będzie w stanie dopisać tutaj wiele innych gier, które zasłużenie będą wymieniane jako kultowe tytuły sprzed lat, co tylko pokazuje, ile hitów wychodziło dawniej każdego roku.
Inne popularne rankingi gier: