Karty graficzne to jedne z najważniejszych elementów w komputerze – właśnie one odpowiadają za wyświetlanie obrazu, generowanie animacji w grach, a także wspomaganie obliczeń przy profesjonalnych zastosowaniach. Niestety, urządzenie to może ulec usterce, co ma wpływ na pracę całego systemu. Nie każdy jednak wie, jak poradzić sobie z takim problemem.
W związku z tym przygotowaliśmy krótki poradnik, w którym opisaliśmy najczęstsze usterki i doradziliśmy, jak testować kartę graficzną. Wbrew pozorom, diagnozowanie sprawności karty graficznej nie należy do specjalnie skomplikowanych czynności. Z testowaniem karty graficznej poradzą sobie nawet mniej doświadczeni użytkownicy. Wystarczy znać kilka podstawowych zagadnień i odpowiadających im rozwiązań.
W tym artykule znajdziesz:
Najwięcej problemów związanych z kartą graficzną dotyczy przegrzewania, szczególnie w przypadku starszych, niekonserwowanych zestawów. Usterka ta może prowadzić do:
Dlatego też warto pamiętać o częstym czyszczeniu wszystkich części zamontowanych w komputerze. Spadki wydajności to tylko jeden ze skutków niepoprawnej konserwacji PC-tów.
Przejdźmy teraz do tego, jak testować kartę graficzną? Testowanie najlepiej zacząć od kontroli parametrów karty. Najlepiej wykorzystać tutaj darmowe aplikacje do testowania kart graficznych:
Aplikacje te oferują wsparcie dla wszystkich najpopularniejszych kart graficznych i pozwalają na monitorowanie najważniejszych parametrów akceleratora:
Informacje te najlepiej sprawdzić podczas bardziej wymagających zastosowań, kiedy karta jest konkretnie obciążona (np. podczas grania) – wskazania mogą być wyświetlane bezpośrednio na ekranie lub monitorowane w formie wykresu.
Jeżeli aplikacja potwierdzi problemy z przegrzewaniem akceleratora – a więc podczas obciążenia temperatury będą dochodzić do 100 stopni Celsjusza, warto sprawdzić stan zamontowanego chłodzenia – czy nie jest zbytnio zabrudzone i wentylator może się swobodnie obracać.
W razie problemów konieczne będzie oczyszczenie konstrukcji – można tutaj skorzystać ze sprężonego powietrza (warto jednak wcześniej zwrócić uwagę na ewentualne plomby gwarancyjne na obudowie komputera).
Dobrym rozwiązaniem jest również samodzielne zwiększenie obrotów wentylatora (tutaj również można wykorzystać aplikacje MSI Afterburner lub EVGA Precision X), aczkolwiek często wiąże się to ze zwiększeniem poziomu generowanego hałasu.
Ponadto można zdecydować się na wymianę chłodzenia karty graficznej na cichszą i/lub wydajniejszą konstrukcję. Rozwiązanie to polecamy jednak bardziej doświadczonym użytkownikom, bowiem jest to już dosyć skomplikowana czynność.
W identyfikacji problemu pomoże również sprawdzenie wydajności karty graficznej. Każdy model z danej serii (np. GeForce RTX 3070 lub Radeon RX 6700) powinien oferować mniej więcej takie same osiągi, a większe odstępstwa od normy mogą wskazywać na problemy np. z niewystarczającym chłodzeniem i spowalnianiem zegarów lub obciążaniem karty przez niepożądane aplikacje (np. wirusy – koparki kryptowalut bazujące na mocy obliczeniowej GPU).
Do sprawdzenia wydajności karty graficznej można wykorzystać benchmarki:
Aplikacje oferują kilka testów, które zostały przystosowane do różnych konfiguracji – od słabszych zestawów dedykowanych codziennym zastosowaniom do nawet najwydajniejszych komputerów do grania. Wszystkie testy oczywiście są powtarzalne. Co więcej, dzięki dużej popularności, baza 3DMark obejmuje też bogatą listę wyników, gdzie nasz komputer można porównać z innymi, zbliżonymi konfiguracjami.
Żeby sprawdzić wydajności karty graficznej podczas grania w przeróżne gry, można wykorzystać benchmarki z aplikacji:
Niektóre dostępne na rynku gry posiadają przygotowane przez twórców testy, które sprawdzą, jak poradzą sobie zamontowane w komputerach podzespoły. Czym jednak różnią się one od przedstawionych sposobów na testowanie?
Przede wszystkim test wykonany w grze wykorzystuje dynamiczną sytuację, zamiast syntetycznego benchmarku wykonanego przez program. Oznacza to, że będzie on wykorzystywał jej grafikę oraz assety w celu wygenerowania obciążenia.
Na koniec warto jeszcze wspomnieć, że część problemów związanych z kartą graficzną wynika z niedopracowanych sterowników. Całe szczęście producenci układów graficznych nie spoczywają na laurach i co jakiś czas udostępniają nowe, ulepszone wersje oprogramowania. Wśród wprowadzanych zmian bardzo często pojawiają się optymalizacje pod nowe gry, a także poprawki dla znanych usterek lub niedoróbek.
Warto więc aktualizować sterowniki karty graficznej – szczególnie w przypadku najnowszych modeli, w przypadku których poprawek pojawia się najwięcej.
Do identyfikacji posiadanej karty graficznej i zainstalowanej wersji sterowników można wykorzystać darmowe programy GPU-Z lub HWiNFO. Jeżeli sprawdzimy posiadaną kartę, powinniśmy odwiedzić stronę producenta układu graficznego (Intel, AMD lub Nvidia) w poszukiwaniu nowej wersji oprogramowania – jeżeli takowe jest dostępne, warto je pobrać i zainstalować. Często właśnie aktualizacja sterowników okazuje się rozwiązaniem nurtującego nas problemu.
Widać zatem, że sprawdzenie karty graficznej nie należy do zbyt skomplikowanych zadań. Część problemów rzeczywiście można zidentyfikować i rozwiązać we własnym zakresie, ale te bardziej skomplikowane usterki są zbyt poważne – w takiej sytuacji wymagana jest wymiana komponentów lub oddanie komputera na gwarancję.
